Golfbaan Cromvoirt

5.3.1 Algemeen

Het primaire doel van het initiatief is de aanleg van een volwaardige 18-holes golfbaan met een dusdanige kwaliteit dat deze in aanmerking kan komen voor (incidentele) wedstrijden, een zogenaamde A-baan. Het organiseren van wedstrijden op hoog niveau vormt geen uitgangspunt. De golfbaan zal een semi-open karakter hebben. Dat wil zeggen dat naast de vaste vereniging tevens greenfee-spelers en events (groepen) kunnen spelen.

5.3.2 Inrichting golfbaan

a. 18 holes-baan

De initiatiefnemer streeft naar een volwaardige A-baan, par 72 met een lengte van 6.000 m. A-banen zijn banen met de hoogste kwaliteit en geschikt voor onderlinge wedstrijden tussen clubs. De meeste golfbanen in Nederland zijn A-banen. Uitgangspunt is voorts dat hole 1 en 10 vertrekken vanaf het clubhuis en dat holes 9 en 18 daar eindigen.

Het gemiddelde ruimtebeslag per hole voor een optimale golfsituatie is op bovenstaande afbeelding weergegeven. De in dit schema gehanteerde maten zijn afgeleid van de indeling zoals de provincie Brabant die in de ‘Handreiking dassen’ hanteert:

• breedte fairways inclusief semi rough: gemiddeld 37,5 m (35-40 m); voor de semi rough zelf wordt een breedte van 4 m aangehouden);
• breedte rough: gemiddeld 8 m;
• gemiddelde oppervlakte van een fairway plus semi rough (220 x 37,5) = ca 8.250 m²;
• gemiddelde oppervlakte van een carry per hole (115 x 40) = ca 4.500 m²;
• gemiddelde oppervlakte van een rough per hole (350 x 16) = ca 5.600 m².

Driving range
Hier kan een golfer oefenen en golflessen volgen. Een goede driving range vraagt voldoende afslagplaatsen, zowel overdekt als buiten. Hiervoor is ca 2-3 ha nodig.

Oefengreens/oefenholes
Een green voor het putten en een of meerdere greens voor het chippen/pitchen, alsmede een oefenbunker. Oefenholes zijn een aantal korte holes waar bezoekers zonder ervaring op kunnen golfen. Deze faciliteiten liggen in de buurt van de driving range en het clubhuis. Deze voorziening wordt ingevuld naarmate er ruimte beschikbaar is.

Terreinmodellering
Een golfbaan vereist een zekere reliëfvorming. Een golfbaan aanleggen zonder grondverzet is daarom niet mogelijk. Minimaal dienen greens en tees te worden opgehoogd en moeten hindernissen worden aangelegd, bijvoorbeeld in de vorm van zandbunkers.

Voor voldoende spanning en veiligheid in het spel is ook bij de overige onderdelen variatie in hoogte gewenst. Onderstaande tabel geeft het oppervlak bebouwd en de verharding, zoals in voorliggend plan is voorzien.

Paden
Voor de spelers en het onderhoud is op de golfbaan een padenstelsel vereist. In verband met het natte Nederlandse klimaat moet rekening worden gehouden met deels verharde paden, met name:

• een pad voor buggies/trolleys met een lengte van ca 2000 m en een breedte van ca 1,80 m.
• een pad voor onderhoudmachines met een lengte van ca 1500 m en een breedte van ca 3 m.
• tezamen een verharding van ca 8000 m².

Beregeningsinstallatie
Een specifiek onderdeel in de exploitatie van een golfbaan vormt de beregening. Daartoe wordt een leidingenstelsel naar de fairways, greens en tees aangelegd. De watervoeding vindt plaats vanuit de Zandleij, eventueel aangevuld met de bestaande bron. Het waterschap De Dommel heeft te kennen gegeven hiermee in te zullen stemmen. Voor de beregening vanuit de bestaande bron blijft de vigerende vergunning van kracht.

b. Bebouwing

Op de golfbaan is gevarieerde bebouwing vereist.

Clubhuis
Het clubhuis vormt het organisatorische midden van een golfbaan. Hier vertrekken en komen de spelers terug. Bovendien vormt het clubhuis de ontmoetingsplaats met een eigen horeca-voorziening.

Er is een ontwikkeling gaande dat voor en na het golfen andere (recreatieve) activiteiten plaatsvinden zoals:

• fitness, fysiobehandeling, sauna,
• bridge en biljart,
• vergaderen.

In het clubhuis zijn uiteraard de nodige bijkomende voorzieningen opgenomen:

• receptie;
• kleedruimten en sanitair;
• keuken met bijruimten;
• opslagruimten;
• kantoren staf;
• personeelsruimten.

Voor een goede ambiance moet het clubhuis rondom omgeven zijn met de golfbaan. Het clubhuis zal een naar buiten georiënteerd gebouw worden, waar het vooral sfeervol is met een goed (op de zon) gesitueerd terras.

Het bruto bedrijfsvloeroppervlak bedraagt 2000 m². Afhankelijk van de bouwwijze kan het bebouwde oppervlak ca 2000 m² bedragen. In het operationele deel van de golf zijn ca 10 personen werkzaam, en in het horecadeel eveneens ca 10 personen.

Caddiehuis/tassenopslag

De stalling van de caddies, electro-trolleys en buggies en de berging van de tassen kan in het gebouw van het clubhuis (souterrain) of in een vrijstaand gebouw nabij het clubhuis. Inclusief het kantoor van de caddiemaster bedraagt de omvang ervan ca 400 m². Het aantal caddiemasters bedraagt ca 4.

Driving range/golf-pro lesruimten
De afslagplaatsen liggen (deels) in een overkapping. Aansluitend hierop liggen de ruimten voor het lesgeven met kantoor en werkplaats voor golfprofessionals. Het benodigde bebouwde oppervlak bedraagt 750 m².

Er zijn ca 4 golfprofes-sionals werkzaam.

Omwille van de veiligheid kunnen op de driving range (deels) netten vereist zijn. Deze worden gespannen aan masten die maximaal 20 m hoog kunnen worden.

Ook vraagt een driving range verlichting. Deels worden deze aan het dak van de overkapping bevestigd. Deze lichten beschijnen het eerste deel vanaf de driving range. Het achterste deel wordt aangelicht vanuit souffleursverlichting in het maaiveld.

Onderhoudsloodsen/greenkeepersfacilities

Het onderhoud van fairways en het omgevende landschap vereist relatief veel menskracht en materiaal. Hiervoor is een aparte onderhoudsaccommodatie vereist, met machinestalling, opslag, greenkeepersruimte, dagverblijf, was- en kleedruimten, die vanwege de functionele uitstraling op enige afstand van het clubhuis moet liggen.

De omvang van de loodsen bedraagt minimaal ca 600 m². In voorliggend geval wordt de onderhoudsaccommodatie gesitueerd op het erf van de bestaande boerderij. Het aantal greenkeepers is seizoensafhankelijk en bedraagt 10-14 personen.

Verspreid
Verspreid over de golfbaan zijn schuilplaatsen/toiletten/bergingen vereist. De gezamenlijke omvang bedraagt ca 100 m².

Bedrijfswoning
Het bestaande boerderijgebouw wordt bedrijfswoning.

Ten behoeve van de golfbaan wordt gezamenlijk 3700 m² bebouwing opgericht en 2600 m² voormalige agrarische bedrijfsbebouwing gesloopt. Derhalve is sprake van een uitbreiding met 1100 m² bebouwing. Met de BMF/Stg. Natuur- en milieugroep Vught is overeengekomen dat de gezamenlijke oppervlakte van het clubhuis en de greenkeeperfaciliteiten niet meer zullen bedragen dan de oppervlakte van de te slopen bebouwing. Hieraan wordt voldaan.

N.B. - Er is onderzocht of de benodigde faciliteiten kunnen worden ondergebracht in de voormalige agrarische bedrijfsgebouwen. De afmetingen, kwaliteit en situering op het terrein worden onvoldoende geacht om een kwalitatief hoogwaardig voorzieningenniveau te kunnen bieden.

De 1100 m² extra bebouwing is noodzakelijk voor een goede exploitatie van de golfbaan en een solide positie ten opzichte van concurrerende golfbanen. Deze marginale verstening van het buitengebied worden ‘gecompenseerd’ door de aanleg van nieuw groen en de aanleg van een kwalitatief hoogwaardige golfbaan.

Hiernavolgende schema’s geven een overzicht van de vereiste bruto vloeroppervlakten voor de onderscheiden onderdelen, het vereiste bebouwde oppervlak en de oppervlakte van de terreinverhardingen.

c. Parkeren en externe ontsluiting

Externe ontsluiting
Overeenkomstig de principe-uitspraak van de gemeenteraad vindt de ontsluiting plaats vanaf de Deutersestraat ter hoogte van de bestaande inrit van de boerderij op Deutersestraat 37. De lengte tot het clubhuis bedraagt ca 250 m. Bij een wegbreedte van 5 m is dit 1250 m² verharding.

Parkeren
In de publicatie “Parkeerkencijfers - Basis voor parkeernormering” (CROW, Ede, maart 2004) zijn parkeernormen opgenomen voor diverse functies. De parkeerbehoefte voor golfbanen bedraagt 6 tot 8 parkeerplaatsen per hole. Voor een 18 holes-golfbaan zijn derhalve ten minste 144 parkeerplaatsen benodigd.
Tijdens incidentele evenementen (bijvoorbeeld toernooien) is het aantal benodigde parkeerplaatsen groter. Het aantal van 350 parkeerplaatsen wordt voldoende geacht.
Onderstaande afbeelding betreft afbeelding 15.1.4 uit het handboek “ASVV2004, Aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwd kom” (CROW, Ede, oktober 2004).

Voor de berekening van het aantal parkeerplaatsen dat op een terrein gerealiseerd kan worden zijn de maatvoeringen B en b1 van belang. Deze betreffen respectievelijk 16,35 m en 2,5 m. Binnen een oppervlakte van (16,35×2,5=) 41 m² kunnen twee parkeerplaatsen én de rijbaan worden aangelegd, oftewel per bruto parkeerplaats is tenminste 20,5 m² benodigd.

Het parkeerterrein binnen het plangebied heeft een oppervlakte van 10.330 m². Het terrein biedt theoretisch gezien ruimte voor ca 500 parkeerplaatsen. Hiermee kan ruim aan de gestelde norm worden voldaan.

Het parkeerterrein wordt aan de noord- en oostzijde omgeven door opgaand groen.

5.3.3 Baanbezetting

De figuren 1 en 2 geven een analyse van de baanbezetting. Daarbij wordt onderscheiden de theoretische en de praktische bezetting.
Theoretisch uitgangspunt voor de berekening is dat om de 10 minuten (6 x per uur) een flight/groep van 4 personen kan starten en dat de speelduur voor 9 holes 2,25 uur en voor 18 holes 4,5 uur is.

Midwinter is de eerste mogelijke start om 9.00 uur en de laatste om 15.00 uur (voor 9 holes).
In de zomerperiode respectievelijk om 7.00 uur en 19.30 uur voor 9 holes.

Op figuur 1 is het verloop van de bezetting over het gehele jaar aangegeven. De theoretische bezetting houdt in dat precies iedere 10 minuten 4 spelers vertrekken. Dat is praktisch logistiek niet mogelijk. Feitelijk is 50-60% van de theoretische capaciteit haalbaar.
Over een jaar genomen zijn praktisch op een 18-holes baan maximaal ca 40.000 rondes haalbaar (bron: Gosta 2007).

Figuur 2 geeft de bezetting op een zomerdag weer. De speeltijd bedraagt 7 – 19,5 =12,5 uur. Dit levert een theoretische bezetting van 12,5 x 6 x 4 = 300 spelers. De starttijdpiek op de dag ligt omstreeks 09.30 – 10.30 uur en van 13.00 – 14.00 uur. De praktisch haalbare bezetting bedraagt 50% hiervan, daarom maximaal ca 150 spelers per dag.

Aantal auto’s
De carpooling bedraagt ca 10% Dit geeft derhalve voor 150 spelers, 135 auto’s op een drukke dag met maximale bezetting.

Overig bezoek
Naast de golfers komen er bezoekers die alleen gebruik maken van de driving range, oefenholes al of niet met lessen. In de zomerperiode bedraagt dit op drukke dagen maximaal 50 en gemiddeld maximaal 10 per dag. In de winterperiode is het overige bezoek zeer beperkt. Dit levert een jaargemiddelde van 5 auto’s per dag.

De drukste dagen zijn de vrijdagen met mooi weer in de maanden april t/m november, met uitzondering van de rustige vakantiemaanden juli-augustus.

5.3.4 Werkgelegenheid

Onderstaand schema geeft een indicatief overzicht van de werkgelegenheid die is gekoppeld aan een golfbaan. Hierbij is uitgegaan van een 18-holes baan. Een golfbaan die meer holes beslaat of minder holes omvat, biedt naar evenredigheid meer of minder werkgelegenheid.

functie	aantal personen
manager	1
secretariaat	4
receptie	4
stewards (kleedkamers e.d.)	2
caddymasters	4
fitness	2
horeca + keuken	10
instructeurs/golfpro’s	4
onderhoud (greenkeepers)	11
totaal	40 FTE (voltijdsbanen)

Uitgangspunt is dat de werknemers deels samen per auto en deels per fiets komen en derhalve totaal ca 20 parkeerplaatsen vragen.

5.3.5 Verkeer

In deze paragraaf wordt een beschrijving gegeven van de toename van het aantal verkeersbewegingen als gevolg van de golfbaan.

Verkeer golfbaan

Het verkeer van en naar de golfbaan wordt bepaald door het aantal spelers, het aantal werknemers en de overige bezoekers. Hieronder zijn berekeningen opgenomen van het jaargemiddelde aantal verkeersbewegingen en het aantal verkeersbewegingen tijdens de drukke zomerperiode. Het jaargemiddelde is planologisch maatgevend. In de praktijk zal gedurende de winterperiode het bezoek beperkt zijn. Daarentegen zal het bezoek tijdens de zomerperiode hoger zijn dan het jaargemiddelde.

Jaargemiddelde

			auto’s/etm	verkeersbew/etm
40.000 spelers per jaar, waarvan 36.000 spelers met de auto zullen komen, gedurende 300 dagen per jaar			120	240
40 werknemers, waarvan 20 werknemers met de auto zullen komen			20	40
alleen in de zomerperiode maximaal 20 niet-spelende bezoekers per dag, berekend jaargemiddelde			5	10
totaal			145	290 (ca 300)

Drukke zomerdag

			auto’s/etm	verkeersbew/etm
150 spelers per dag, waarvan 140 spelers met de auto zullen komen	140	280
40 werknemers, waarvan 20 werknemers met de auto zullen komen			20	40
20 bezoekers, waarvan 15 bezoekers met de auto			15	30
totaal			175	350

Conclusie
Op een drukke zomerdag bedraagt de verkeersintensiteit maximaal ca 350 mvt/ etmaal.

Intensiteiten omgeving

Het verkeer van en naar de golfbaan zal verspreid op de omliggende wegen afgewikkeld worden. Onderstaande afbeelding geeft de verspreiding van het verkeer weer.

Omdat thans verspreidingsgegevens onbekend zijn, is uitgegaan van het ‘worst case scenario’ waarbij al het verkeer wordt afgewikkeld naar één zijde van de Deutersestraat. In onderstaande tabel zijn de verkeersintensiteiten in het jaar 2015 weergegeven.

	verkeersintensiteiten in motorvoertuigen per etmaal
straat	autonoom 2015	met golfbaan jaargemiddelde		met golfbaan drukke zomerdag
Deutersestraat	3500	3800	+8,5%	3850	+10%

De jaargemiddelde verkeersintensiteiten zullen tot een toename leiden van 8,5% van het verkeer op de Deutersestraat. Op drukke zomerdagen is sprake van een toename van 10%. De verkeersintensiteit op de Deutersestraat blijft onder de intensiteit van 2004! Daarbij wordt nogmaals opgemerkt dat geen rekening is gehouden met de verspreiding van het verkeer.
De toename van het aantal verkeersbewegingen op de Deutersestraat als gevolg van de golfbaan is verkeerskundig aanvaardbaar.

De lokale economie van de kern Cromvoirt wordt door een belangrijk deel gevormd door de sector toerisme en recreatie. De golfbaan leidt tot een versterking van deze sector en draagt derhalve, direct en indirect, bij aan de lokale economie. De uitbreiding van de toeristisch-recreatieve sector, met de golfbaan of anderszins, heeft een toename in het aantal verkeersbewegingen tot gevolg. Deze toename is planologisch aanvaardbaar.

Conclusie
De toename van het aantal verkeersbewegingen als gevolg van de golfbaan is zowel verkeerskundig als planologisch aanvaardbaar.

[Verschillende zienswijzen hebben aanleiding gegeven tot het instellen van het nadere verkeersonderzoek door Goudappel Coffeng. De conclusies van dit onderzoek zijn opgenomen in het voorstel tot vaststelling van het bestemmingsplan, dat nu als bijlage in het bestemmingsplan is opgenomen, alsmede in de Nota Beoordeling van zienswijzen (bladzijde 7 en volgende). Het rapport verkeersonderzoek, het voorstel tot vaststelling en de Nota beoordeling van zienswijzen zijn als bijlagen aan het bestemmingsplan toegevoegd.]

5.3.6 Beheer golfbaan

De golfsport stelt hoge eisen aan de kwaliteit en daarmee aan het beheer van de baan. Het hele jaar moet onder de “qualifying condities” gespeeld kunnen worden.
Het beheer zal geschieden volgens de richtlijnen in de brochure “Committed to green”.

Greens en tees
Vanwege het feit dat de greens (en oefengreens) het meest intensief worden bespeeld, worden hieraan hoge eisen gesteld. Het gras van de green moet kort en stevig zijn. Voor een optimaal groeiklimaat moet de green voldoende licht krijgen. De green dient onder natte omstandigheden stevig te blijven, terwijl in droge perioden de green niet te hard mag worden. Vanwege deze eisen worden de greens gedraineerd en zeer frequent beregend. Voorts moet de green ongevoelig zijn voor beschadiging. Aan de tees worden vergelijkbare hoge eisen gesteld. De opbouw, het beheer en wijze van drainage en beregening zijn gelijk aan die van de greens.

Fairways en semi rough
De fairways zijn de kort gemaaide grasbanen. Een belangrijk deel van de golfsport speelt zich hier af. Gezien het intensieve gebruik worden hoge eisen gesteld aan de graszode. Het maairegime bestaat uit wekelijks maaien, een en ander sterk afhankelijk van de voedselrijkdom van de ondergrond. Afhankelijk van de wijze waarop de fairways aangelegd worden (verschraald of niet) is er in meer of mindere mate bemesting en drainage of beregening nodig. De gemiddelde breedte van een fairway (inclusief de semi roughs) bedraagt 37,5 m (35 tot 40 m). De overgang tussen een fairway en rough wordt gevormd door de semi rough, een smalle grasstrook van ca 4 m die de fairway omzoomt en die – afhankelijk van de voedselrijkdom van de zode - minder vaak per jaar gemaaid wordt dan de fairway. In de semi rough komen regelmatig ballen terecht.

Roughs
Rondom de fairways bevinden zich niet-bespeelde terreindelen. Deze worden met de term rough aangeduid. In de rough moet om speltechnische redenen dichte beplanting worden geweerd. Vorm, grootte en samenstelling van roughs variëren sterk per baan en per gedeelte van de baan. De roughs bestaan meestal uit gras/kruidenvegetaties (vaak ingezaaid met een gras/kruidenmengsel dat in het gebied thuishoort), maar kunnen ook uit houtige gewassen bestaan of water. Afhankelijk van het baantype wordt de grasachtige rough 1 tot 2 maal per jaar gemaaid, er vindt geen bemesting plaats. Bij zeer voedselrijke bodems kan de maaifrequentie hoger liggen. De roughs met houtachtige begroeiing krijgen een meer natuurlijk groenbeheer. Gemiddeld genomen vormen de roughs een zone van 8 m rondom de fairways en semi roughs.

Natuurwaarden op roughs
Roughs kunnen een bijdrage leveren aan de natuurwaarden van een golfbaan. Een cruciale factor hierin vormt de voedselrijkdom van de bodem. Omdat – vanuit speltechnische redenen – de zode van de rough niet te dicht mag zijn, worden grasachtige roughs op golfbanen met een voedselrijke klei/veen-ondergrond vaker dan tweemaal per jaar gemaaid. In een situatie zoals bij de golfbaan Cromvoirt kan – gezien de zandige bodem (na verschraling en het verwerken van de landbouwvoor in de fairways) - echter volstaan worden met een beheer van 1 tot 2 maal maaien (+ afvoeren) per jaar, een beheer dat ook nodig is voor de natuurdoeltypen droog of vochtig bloemrijk grasland. Daarmee wordt het onderscheid tussen roughs en nieuwe natuur in sommige gevallen academisch en bestaat dat onderscheid in het terrein niet. (Een dergelijk onderscheid is overigens wel zinvol op voedselrijke kleibanen).
Ondanks de natuurwaarde worden de roughs in het kader van de compensatie-opgave (par. 9.3.1) overigens - conform de provinciale richtlijnen – in principe níet als ‘nieuwe natuur’ beschouwd.

Carries
Carries zijn de gedeelten tussen de afslagplaatsen (tees) en het begin van de fairways. Een geoefende golfer slaat zijn bal er overheen, een minder geoefende golfer niet altijd. Qua vegetatie komt de carry overeen met roughs. Het verschil met roughs bestaat eruit dat ze vaker betreden worden – op weg van tee naar fairway – en dat – afhankelijk van de ervaring van het publiek - er vaker een bal in terecht zal komen. Als breedtemaat voor de carries is dezelfde maat van de fairway aangehouden. In het terrein is de carry niet te onderscheiden van een rough, doordat hetzelfde maairegime wordt gehandhaafd van – afhankelijk van de voedselrijkdom van de bodem – 1 tot 2 keer per jaar maaien (en afvoeren). Dit beheer zal in de praktijk weinig tot niets afwijken van de als nieuwe natuur te beheren graslandtypen. Daarmee geldt, voor golfbanen met een zandondergrond, voor natuur op carries in principe hetzelfde als voor de natuurwaarden op roughs zoals bovenstaand beschreven.

Driving range
De oefenbaan of driving range wordt het gehele jaar rond gebruikt. Aan de berijdbaarheid van de baan worden onder alle omstandigheden hoge eisen gesteld, gezien het machinaal inzamelen van ballen. De oefenbaan moet daarom goed ontwaterd en de toplaag voldoende stroef en stevig zijn. Het zijn eisen die vergelijkbaar zijn met die welke gesteld worden aan een regulier sportveld.

Gebruik clubhuis
Het clubhuis wordt alleen gebruikt door de spelers en hun gasten. In het bijzonder betekent dit dat de horeca eveneens alleen gebruikt wordt voor golf-gerelateerde activiteiten. Bruiloften en partijen van derden worden uitgesloten.